Verkiezingen in Nepal: buigen of barsten

Na twee jaar interim regering en grondwet gaat Nepal op 10 april eindelijk naar de stembus. De verkiezingen voor een nieuwe grondwet markeren een grote stap in het vredesproces en het einde van een 240 jaar durend tijdperk; dat van het enige Hindoe koninkrijk ter wereld. Het afgelopen jaar is al beslist dat Nepal een seculiere, federale republiek zal worden.

De grote vraag is hoe de voormalige rebellen zullen presteren en op de uitslag reageren. Hun slechte gewoontes uit de 10 jaar oorlog zijn na een klein jaar in parlement en regering amper gewijzigd. Hun leiders lieten al meermaals weten de macht met andere middelen te grijpen als ze niet de meerderheid van de zetels halen. Om dat te bereiken worden naast de gebruikelijke campagne dagelijks opposanten geïntimideerd, in elkaar geslagen en vermoord. Aan kiezers in achtergestelde dorpen wordt wijs gemaakt dat ze met geheime camera’s kunnen zien op wie de mensen stemmen. Hoewel er ook bij de Maoïsten al zeker 15 doden vielen komt het meeste geweld uit hun hoek. Via geheime richtlijnen aan Maoïstische kaderleden werd opgeroepen om opposanten in elkaar te slaan, valse stemmen uit te brengen en wapens achter de hand te houden.

Ondanks alles blijven de internationale waarnemers, onder aanvoering van ex-president Jimmy Carter, optimistisch over de vrijheid en eerlijkheid van de verkiezingen in zijn geheel. Lucia de Vries is één van de meer dan 1000 waarnemers. “Deze verkiezingen zijn misschien wel het belangrijkste moment in de geschiedenis van Nepal. Als ze vrij en eerlijk verlopen is dit de eerste keer dat de mensen zelf beslissen wie de nieuwe grondwet opstelt en hoe de staat wordt geherstructureerd.”

Hoopgevend is dat honderdduizenden kiezers de hoofdstad verlaten hebben om in hun dorp te stemmen. De honger naar democratie en verandering is groot. De regering heeft ondertussen een nationaal drankverbod ingevoerd en de grens met India gesloten. Dit laatste moet gewapende groepen uit het zuiden van Nepal, die vaak in Noord – India schuilen, beletten om de verkiezingen te verstoren. Om de orde te bewaren rekent men naast de VN blauwhelmen vooral op de nieuw gevormde gewapende politie. Het nationale leger moet net als het Maoïstenleger in zijn barakken blijven. Of dit zo zal blijven eenmaal de resultaten bekend zijn valt te betwijfelen. Traditioneel staat het leger aan de kant van de koning. Uit de persberichten die het de laatste weken verspreid blijkt duidelijk dat ze niet van plan zijn ooit met het Maoïstenleger samen te smelten, noch onder een Maoïstische president te dienen. Toch heeft de leider van de Maoïsten, Prachanda, zijn zinnen op de titel van eerste president van Nepal gezet. De komende weken staan de voornaamste actoren in het vredesproces voor een cruciale keuze: buigen of barsten.

Nick Meynen